Επιστημονική δράση

          Η επιστημονική δράση του Μουσείου ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 1980, πολύ πριν την επίσημη ίδρυσή του (1995). Η ανάδειξη της καλαθοπλεκτικής των Ρωμά της Θράκης έγινε για πρώτη φορά στα πλαίσια του Α΄ Συμποσίου Ανθρωπολογίας (οργανώθηκε στην Κομοτηνή από το Τμήμα Ιστορίας Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, από τις 5 έως 7 Νοεμβρίου 1993), με την εισήγηση του Δρ Αντ. Λιάπη «Η Καλαθοπλεκτική των Μουσουλμάνων Ρωμά της Ελληνικής Θράκης».

Έρευνα σε τσιγγάνικη συνοικία, 1998

          Έκτοτε, έχουν πραγματοποιηθεί δεκάδες ερευνητικές αποστολές με σκοπό την μελέτη, καταγραφή, συλλογή και ανάδειξη των καλαθιών των Ρωμά και της καλαθοπλεκτικής τέχνης.

          Οι ερευνητικές αποστολές από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 επεκτάθηκαν εκτός Ελλάδας. Ειδικότερα, έχουν καλύψει χώρες, όπως Αλβανία, Σερβία, Σκόπια (FYROM), Ρουμανία, Βουλγαρία, Μολδαβία, Τουρκία και Ρωσία.

          Στο Αρχείο του Μουσείου έχουν θησαυρισθεί πολλές εκατοντάδες τεκμήρια (συνεντεύξεις, βίντεο και φωτογραφίες) από καλαθάδες της Ελλάδας και των χωρών όπου έχουν πραγματοποιηθεί ερευνητικές αποστολές (βλ. Φωτογραφικό Αρχείο, όπου δημοσιεύονται ενδεικτικές φωτογραφίες). Το σύνολο του υλικού αποτελεί μοναδική βάση δεδομένων για τη μελέτη των τσιγγάνικων πληθυσμών και της τέχνης τους, τη διαχρονική εξέλιξη και τις προσαρμογές τους μέσα στο χρόνο.

          Το Αρχείο δεν είναι ακόμη προσβάσιμο στο κοινό, καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη η οργάνωση και η αξιοποίησή του.

          Προϊόν της έρευνας αποτελεί η έκδοση του βιβλίου «Καλάθια και Καλαθάδες στη Χερσόνησο του Αίμου. Οι Ρομά και οι Άλλοι» (Κομοτηνή 2007).