Συνιστούμε στον επισκέπτη του Μουσείου Καλαθοπλεκτικής, εφόσον ο χρόνος του το επιτρέπει, να περιηγηθεί στον Ποντιακό οικισμό του Θρυλορίου.
Το Θρυλόριο βρίσκεται 9 χλμ. ΝΑ της Κομοτηνής, εφάπτεται στην Βιομηχανική Περιοχή και με βάση την απογραφή πληθυσμού του 2001, ο πληθυσμός του ήταν 629 κάτοικοι. Κατοικήθηκε για πρώτη φορά τον Απρίλιο του 1923 από Πόντιους πρόσφυγες από το Καρς, την Κερασούντα, και άλλες περιοχές του ιστορικού Πόντου. Το όνομά του το οφείλει στον Αυστραλό στην καταγωγή, συνταγματάρχη του Αγγλικού στρατού George Devine Treloar (Τριλόουαρ). Στο νέο οικισμό δόθηκε το όνομα του Τριλόουαρ σε ένδειξη αναγνώρισης της προσφοράς του από τη θέση του ως αρμοστή της Κοινωνίας των Εθνών, στην αποκατάσταση των προσφύγων σε όλη τη Θράκη (ανατολική και νοτιοδυτική).
Στην κεντρική πλατεία του οικισμού δεσπόζουν αφενός το Μνημείο της Γενοκτονίας των Ποντίων, πάνω στο οποίο έχουν χαραχθεί και τα ονόματα έξι ηρώων του Θρυλορίου της περιόδου 1940-41 καθώς και η εκκλησία των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης (κατασκευάστηκε το 1928), όπου φιλοξενούνται σπάνια κειμήλια από τον Εύξεινο Πόντο, τα οποία μετέφεραν οι πρώτοι Πόντιοι πρόσφυγες.
Αξίζει να δει ο επισκέπτης μερικά από τα ελάχιστα διασωζόμενα μέχρι σήμερα σπίτια, κτισμένα από τους πρώτους Πόντιους πρόσφυγες καθώς και τις λιγοστές όμορφες αποθήκες, χτισμένες από κιτρινωπή πέτρα που εξορυσσόταν από 2 παλιά «ορυχεία» έξω από το χωριό.
Ακόμη σώζεται το κτήριο του πρώτου συνεταιριστικού παντοπωλείου που ιδρύθηκε το 1927 από τον πρωτοπόρο Γεωργικό Συνεταιρισμό Θρυλορίου, όπου οι Πόντιοι παρέδιδαν σιτάρι και έπαιρναν στα πλαίσια της ανταλλακτικής οικονομίας λάδι, ρύζι, φωτιστικό πετρέλαιο, ρέγγες κ.ά.
Το πέτρινο κτήριο του δημοτικού σχολείου είναι όμορφο δείγμα αρχιτεκτονικής της μεταπολεμικής περιόδου (Ιούνιος 1950). Βρίσκεται λίγο πιο πέρα από το παλιό δημοτικό σχολείο (είχε κτιστεί το 1926), αλλά κάηκε από ανταρτική ομάδα στις 22.3.1948, στην περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου .
Στα καφενεία του χωριού μπορείτε να απολαύσετε καφέ και αναψυκτικά. Ακόμα μπορείτε θα βρείτε ταβέρνα, παντοπωλείο-οπωροπωλείο, φούρνο, καφετέρια, ψιλικατζίδικο και βενζινάδικα.
Κάθε χρόνο, στις 17 Ιουλίου γίνονται μεγάλες πολιτιστικές εκδηλώσεις, με αφορμή την πανήγυρη του εξωκκλησιού της Αγίας Μαρίνας, με διοργανωτή τον πρωτοπόρο και δραστήριο Πολιτιστικό Σύλλογο Ποντίων Θρυλορίου «Η Κερασούντα και το Γαρς» (ιδρύθηκε το 1983). Ο ίδιος σύλλογος διοργανώνει κάθε Πάσχα αυγομαχίες, ταφικά έθιμα (του Αγίου Πνεύματος), αναβιώνει το έθιμο των Μωμογέρων (το δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων) κ.ά. Το χορευτικό του συγκρότημα έχει μετάσχει σε αναρίθμητες εκδηλώσεις μέσα και έξω από την Ελλάδα. Από το 1999 εκδίδει περιοδικά την εφημερίδα «Η Κερασούντα και το Γαρς».
(Στο κεφ. Πρόσβαση-Διαδρομή, θα βρείτε χάρτη του Θρυλορίου)
























